Labels

Tuesday, October 28, 2025

Ελσίνκι



Σε άλλα κλίματα, γεωγραφικούς παράλληλους, φυσικά τοπία, εξοικειώνομαι με ανοίκεια ανθρωπολογικά χαρακτηριστικά και άγνωστες νοοτροπίες. Κινούμαι και ανασαίνω δίχως σκέψεις. Ο αέρας ψυχρός, αέναο ψιλόβροχο, βαρύς, μελαγχολικός ουρανός, σώματα ευθυτενή, λεβέντικα, ορμητικά τη μέρα, μεθυσμένα τη νύχτα. Εκεί μακριά, στη Φιλανδία.

Περπατώ λαίμαργα, παρατηρώ, οσμίζομαι βλέμματα, χειρονομίες, γέλια, τα ηχοχρώματα των φωνών. Μήπως κάτι βαθύτερο αντιληφθώ πέραν της επιφάνειας που συνήθως εξαπατά.
Μπαίνω στα αδηφάγα πολυκαταστήματα να ζεσταθώ. Ούτε πωλητές ούτε πελάτες. Νέκρα. Τα προϊόντα μονάζουν ανέγγιχτα. Πού και πού κάποια γερόντια πιασμένα αγκαζέ σεργιανούν στους διαδρόμους. Μετά τον Covid όλοι πλέον ψωνίζουν από το ίντερνετ, μας εξηγεί η φιλανδή φίλη. Γι’ αυτό αδειασαν τα μαγαζιά. Είναι βέβαια και το κρύο, αλλά το κρύο πάντα ήταν.

Προχωρώ στο σούπερ μάρκετ να ψωνίσω κάτι για να μαγειρέψω. Εδώ, λέω με το νου μου, τόσες λίμνες, τόσα ποτάμια, ε, θα βρω κανένα ψάρι. Οι πάγκοι των ψυγείων όμως δεν έχουν ούτε λέπι. Τίποτα φρέσκο. Δεκάδες μαγειρεμένα φαγητά παρελαύνουν μπροστά μου, ενώ πίσω μου, στα άλλα ψυγεία, πλήθος σαλάτες απ’ τις οποίες επιλέγεις τι θέλεις, το βάζεις σε ένα μπολ, το ζυγίζεις, πατάς τον κωδικό και μετά το πληρώνεις στο μηχάνημα. Κάποια ταμεία έχουν υπάλληλο -ακόμη. Τα νέα παιδιά δεν πηγαίνουν όμως εκεί. Τα κάνουν όλα μόνοι τους. Κανένας δεν χρειάζεται κανέναν.
Κοιτάζω στον χάρτη πόσο κοντά είναι το Ελσίνκι με την αγία Πετρούπολη. Η φίλη, μάς εξηγεί πως ο Ρώσο - Ουκρανικός πόλεμος αποτέλεσε το τέλος του τουρισμού για τη χώρα μιας και προερχόταν σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα από τη Ρωσία.
Η Φιλανδία δέχθηκε κύματα μεταναστών και προσφύγων που εργάζονται χρόνια εδώ, αλλά οι γραφειοκρατικές διαδικασίες μπορεί να καθυστερήσουν τόσο πολύ ώστε μετά από χρόνια να βγεί απόφαση απέλασης. Ο χθεσινός ταξιτζής ήταν ένα συμπαθέστατο παλικάρι από το Μαρόκο. Σπουδάζει τη μέρα ακτινολόγος και για να τα βγάλει πέρα εργάζεται τη νύχτα στο ταξί.
Στις μέρες μας όμως η χώρα δέχεται και κύματα φοιτητών και φοιτητριών από τις ΗΠΑ. Πολλά νέα παιδιά -και εξαιρετικά μυαλά βεβαίως- εγκαταλείπουν την Αμερική και τις σπουδές τους εκεί φοβούμενα για το τι μπορεί να τους συμβεί. Η Φιλανδία κάνει τα πάντα για να τα πάρει στα δικά της πανεπιστήμια.

Ο μικρόσωμος άντρας που περπατά μπροστά μου φτύνει σε κάθε τενεκέ που συναντά σαν να έχει αποφασίσει πως όλοι οι τενεκέδες είναι για φτύσιμο. Ρωτώ κατά διαστήματα νέους ανθρώπους στο δρόμο πώς θα πάω στο λιμάνι. Μου απαντούν πολύ πρόθυμα αλλά κανείς δεν μου δείχνει με το χέρι του την κατεύθυνση. Ανοίγουν όλοι το κινητό τους και μου δείχνουν τον χάρτη. Μοιάζει να μην υπάρχει μακρύτερος ορίζοντας από αυτόν που κρατούν στο χέρι. Και μένει μόνος ο ορίζοντας. Μόνος ο ουρανός. Μόνη και η θάλασσα που δεν την κοιτάζει κανείς.
Λέμε να δοκιμάσουμε την τοπική κουζίνα και παραγγέλνουμε τάρανδο. Το παλιό εστιατόρια μου θυμίζει το ένδοξο -προ της ανακαίνισής του- Όλυμπος Νάουσα. Απλότητα, φινέτσα, καμία επίδειξη και πολλή ουσία. Τα φιλέτα του ταράνδου είναι ψημένα medium rear, όπως θα ψήναμε ένα rebeye. Συνοδεύεται από πουρέ πατάτας, ψημένο στο φούρνο και ωραία μελωμένο παστινάκι και ένα τηγανητό μπρόκολο -που δεν έπρεπε να μπει στο πιάτο, λίγο έλειψε να γίνει στάχτη. Ωστόσο, εξαιρετικό πιάτο και το κρέας του μυθικού για μας ζώου, κολακεύει τα ανώτερα γευστικά αισθητήρια. Μας σερβίρουν ένα τυρί που δεν είναι τυρί και ένα βούτυρο που δεν είναι βούτυρο. Τα περισσότερα από τα γαλακτομικά τους προϊόντα είναι χωρίς γλουτένη και λακτόζη διότι πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν αλλεργίες. Εδώ θα πρέπει να ψάξεις πολύ για να βρεις ένα βούτυρο αληθινό.

Περπατώ ώρες στους μεγάλους δρόμους και αισθάνομαι παράξενα. Σαν να αιωρούμαι, σαν να μην πατώ γερά στη γη. Ένα αίσθημα ακριβώς αντίθετο με αυτό που βιώνω στην πατρίδα μου που ώρες ώρες νιώθω πως με ρουφά, με πίνει το χώμα και είμαι μισή μέσα, μισή έξω. Τι είναι αυτό; Είναι το κομμάτι του χρόνου, της ιστορίας, μικρής ή μεγάλης ιστορίας. Η Φιλανδία ως Φιλανδία είναι μια καινούργια χώρα. Αυτό της δίνει τη φρεσκάδα αλλά και την γοητευτική αλαζονεία των νειάτων, μα της στερεί το βάθος, το καταστάλαγμα, την επίγευση του παλιού κρασιού. Εύχομαι να είναι μακραίωνη η πορεία της και να το ζήσει.
Είναι ώρα να βγω κι εγώ τώρα από τη ζεστούλα στο κρύο, από την ασφάλεια του σπιτιού στην ανασφάλεια των δρόμων και να παραδοθώ στα θαύματα που με προσμένουν -πάντοτε έξω, σαν αλήτες αδέσμευτοι αναρχικοί και απρόβλεπτοι.

Wednesday, July 16, 2025

Το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο - Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός - Κυριάκος Καλαϊτζιδης - Βασιλική Νευροκοπλη - Εν Χορδαίς


Μία επίγευση δροσοσταλίδας μάς άφησε η χθεσινή μας παράσταση: Το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο, στη θρυλική Ροτόντα.
Δροσοσταλίδα που δεν ήσουν σίγουρος αν προερχόταν από κάποια αόρατη αρχέγονη πηγή ή από τα μυστικά δάκρυα των πολύπαθων προηγούμενων αιώνων που μας κράτησαν στοργικά σαν μάνα και παραμάνα στην αγκαλιά τους.
Δεν ήταν μόνο οι σεμνές μουσικές του Κυριάκου Καλαϊτζιδη και η αριστοτεχνική τους εκτέλεση από το μουσικό σχήμα Εν Χορδαίς  ούτε μόνο τα βαθυστόχαστα και τόσο συγκινητικά λογοτεχνικά κείμενα που είχα την τιμή να αναγνώσω.
Ήταν η ίδια η Ροτόντα και οι αντηχήσεις των θόλων της -που κάποιες φορές δυσκόλευε την καθαρή ακουστική- μα που  απηχούσαν σαν αντίλαλοι από τα βάθη της σπηλιάς του χρόνου τις αναρίθμητες φωνές όσων έζησαν πριν από εμάς παρέα με τα φτερουγίσματα στρατιών αγγέλων στους οποίους κάποτε αφιερώθηκε ο ναός αυτός.
Είμαστε βαθιά ευγνώμονες στους ανθρώπους που προσήλθαν και έγιναν συνταξιδιώτες μας σε αυτό το ιστορικό ταξίδι. Ευγνώμονες στις πέτρες του, στα αψιδωτά του παράθυρα και στα ψηφιδωτά του, στους σπουδαίους τεχνίτες του και σε εκείνους που τους ανταμείψαν γενναιόδωρα, όπως το άξιζαν. 
Ευγνώμονες στον μόχθο και στην αγάπη, στη μεγάλη τέχνη που είναι το χνάρι του Θεού στον κόσμο.
Ευχαριστούμε το Υπουργείο Πολιτισμού.

*οι φωτογραφίες είναι της Ελένης Μπάρκα.
Β.Ν






 

Friday, July 11, 2025

Το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο - Ροτόντα - 14/07 & 15/07/25 Κυριάκος Καλϊτζιδης - Εν Χορδαίς

 


Η παράσταση«Το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο»  που παρουσιάζουμε τη Δευτέρα και την Τρίτη στη Ροτόντα θα μπορούσε κάλλιστα να στεγάζεται κάτω από τον τίτλο «Η ζωή μετά τον θάνατο». 

Βλέπεις, κανένας θάνατος δεν εξαφανίζει ολότελα αυτό που κάποτε είχε πνοή, λόγο, άρωμα. 

Είμαστε απόγονοι κόκκων σιταριού που πέφτοντας στη γη καρποφόρησαν. Οι καρποί τους είμαστε. Τους κουβαλάμε στα σπλάχνα, στο αίμα, σε κάθε μας κίνηση και κάθε αστραπή του βλέμματος -συνειδητά ή ασυνείδητα. 

Πόσο μάλλον όταν μιλούμε για τον θάνατο μιας χιλιόχρονης και πλέον αυτοκρατορίας όπως της Βυζαντινής. 

Στη Θεσσαλονίκη έχουμε το προνόμιο να περπατούμε πάνω στο χώμα αυτής της αυτοκρατορίας, να θωρούμε στους δρόμους τα σπουδαία της έργα, να λειτουργούμε στους ναούς αυτούς που δέχθηκαν τους μεγάλους της βασιλείς και τις προσευχές των αναρίθμητων πιστών της. Οι πέτρες αυτές είναι ζωντανές, τα χώματα νοτισμένα δάκρυα, ο αέρας μοσχοβολά, αιώνες τώρα, θυμίαμα.

Η παράστασή μας θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως ένα μνημόσυνο για τους κεκοιμημένους λογοτέχνες μας που αποσπάσματα των έργων τους θα διαβαστούν, ώστε να πάρουμε έστω μια ελάχιστη γεύση από το πώς καρποφόρησε μέσα τους ο βυζαντινός τρόπος του «υπάρχειν»: 

Φώτης Κόντογλου, Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, Κωνσταντίνος Καβάφης, Γιώργος Θεοτοκάς.


Ένα μνημόσυνο ευλαβικό που -πώς αλλιώς;- συντελείται στη δική μας γλώσσα, όπως είναι η μουσική γλώσσα του Κυριάκου Καλαϊτζίδη -Kyriakos Kalaitzidis- που συνέθεσε μουσικά έργα ειδικά για την παράσταση αυτή αλλά και έργα λόγου σύγχρονων λογοτεχνών όπως του Γιώργου Σκαμπαρδώνη.


«Το Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο» είναι ένα κεράκι που ανάβουμε για να φωτιστεί ο εντός ημών κόσμος. Ένα κεράκι για όλους, ζώντες και κεκοιμημένους «ἵνα ὦσιν ἓν».  

Σας περιμένουμε για να το ανάψουμε όλοι μαζί. Γιατί πολλά κεριά ενωμένα κάνουν ένα μεγάλο, με φλόγα τόσο ισχυρή που μπορεί να φτάσει από τα έγκατα της γης στα αστέρια.


* Η πλατφόρμα κράτησης θέσεων άνοιξε σήμερα στις 12:00 το μεσημέρι. Οι θέσεις στη Ροτόντα είναι περιορισμένες, όσοι και όσες θέλετε να έρθετε κάντε τώρα κράτηση στο ακόλουθο λινκ:


https://allofgreeceone.culture.gov.gr/event/to-vyzantio-meta-to-vyzantio/?fbclid=IwY2xjawLXxVhleHRuA2FlbQIxMABicmlkETFzS3JaMnlwbm4xNnZQU3NTAR4oY9FcvEIFBhqdXfzVdMvvO49udMsFgozMCbAeg21Bxol3KOF9kxH9Gl-IVQ_aem_9anTLDkjqUzaSXdo7lIkaA


Sunday, August 25, 2024

Καλό ταξίδι…


« Ο Χρήστος Γιανναράς πέθανε, έλεγε η πληροφορία, στα αγαπημένα του Κύθηρα, βράδυ, μιλώντας με φίλους, έχοντας από ώρα στρέψει τη συζήτηση στον Δ. Κουτρουμπή (το Καταφύγιο Ιδεών που διάβασα το 1987 γεμάτο ένταση και συγκίνηση για τον «ερημίτη της Βουλιαγμένης») που σφράγισε ανεξίτηλα και τη δική του πνευματική διαδρομή. Μιλούσε λοιπόν γι' αυτόν όταν ξαφνικά σιώπησε, σήκωσε το χέρι του, έκανε το σταυρό του και έσβησε ανάμεσα στους φίλους.»


*Της Όλγαw Ντέλλα, η αναδημοσίευση από το ιστολόγιο του Νωντα Τσίγκα: Xartokptis.blogspot.com


Friday, August 16, 2024

Η Κοίμηση και η μετάσταση της Θεοτόκου - τραγούδι

 Το πρώτο Πάσχα άνοιξη και τ’ άλλο Καλοκαίρι,

το 'να Ανάσταση του Γιου, κι εκείνης που το χέρι

του κράταγε στα πρώτα του τα βήματα παιδάκι

έρχεται η Ανάσταση μες στο καλοκαιράκι.

Οι ουρανοί αγάλλονται, ευφραίνεται η γη μας

οι δίκαιοι χορεύουνε γιατί είναι δική μας

Μητέρα και Αρχόντισσα, του κόσμου η Κυρία

που διώχνει κακοδαίμονες, μερώνει τα θηρία.

Τρεις μέρες πριν την Κοίμηση, πάει στο φτωχικό της

ο Γαβριήλ Αρχάγγελος που ’ταν παλιός γνωστός της

και μάννα την ετάιζε σαν ήτανε παιδάκι

εις των Αγίων τα Άγια στ’ όμορφο εκκλησάκι

κι ένα κρίνο της έφερε να της ευαγγελίσει

εκ Πνεύματος τη σύλληψη Υιού που θα γεννήσει,

αυτός με φοινικόκλαδο και πάλι κατεβαίνει

σαν Άγγελος ειδήσεων καλών, και μεταβαίνει

μ' αθανασιάς σύμβολο και νίκης, να μηνύσει 

στη Μάνα πως το σπλάχνο της πάει να συναντήσει.

Η Παναγιά με το κλαδί του φοίνικα στο χέρι

στο Όρος τρέχει βιαστική, στων Ελαιών τα μέρη

που απ' όταν αναλήφθηκε εκεί ψηλά ο Γιός της

πήγαινε να προσευχηθεί στο σπλάχνο και Θεό της.

Έχει λύπη, της έλειψε, κι έχει χαρά μεγάλη.

Το οριστικό τους σμίξιμο στου ουρανού τα κάλλη

είναι κοντά, κι η θέρμη της ποτάμι ανεβαίνει,

φλογίζονται οι ουρανοί, κι όταν πια κατεβαίνει

το πόδι αλαφροπατά ωσάν να μην πατάει,

σαν Ελαφίνα πρόσχαρη και σαν πουλί πετάει

και χαμηλώνουν τα βουνά, σκύβουν τα κυπαρίσσια, 

τ' άνθη ριγούν και προσκυνούν τη χάρη την περίσσια

της άγιας Μητέρας τους κι όλου του κόσμου Μάνας

το καύχημα του Ιωακείμ και της αγίας Άννας 

κι εκείνη η τρυφερότατη συγκίνηση γεμίζει

και φτάνει στο σπιτάκι της κι αρχίζει συγυρίζει.

Το σπίτι της το χαμηλό που 'ναι του Ιωάννη

του μαθητή, που ως αυτή την ώρα που προφθάνει,

τη φρόντισε, τη στήριξε, σαν μάνα του δική του

Σεισμός μεγάλος γίνεται μπαίνοντας στην αυλή του,

σημάδι πως ο Κύριος έρχεται, πλησιάζει

Πιάνει η Κυρά τη σκούπα της κι όλα καλά τα σιάζει,

να είναι όλα καθαρά, όλα σε μία τάξη

πριν μεγάλος άγγελος, να φύγει, της προστάξει.

Αγαπημένους της καλεί και φίλους για να 'ρθούνε

τα νέα της Κοιμήσεως να γνωστοποιηθούνε

σε όσους τη φροντίσανε χρόνια και χρόνια τώρα.

Ξεσπούν αυτοί σε κλάματα και θρήνους για την μπόρα.

Και πώς να αποχωριστούν τ' άνθος του Παραδείσου

που τη ζωή τους γλύκαινε και πώς μες στης αβύσσου 

να ζήσουν τώρα τη ζωή χωρίς παραμυθία;

Εκείνη όμως χαίρεται κι είναι η χάρα της Θεία

μείζονα των δακρύων τους, του πόνου πιο μεγάλη.

Σαν ήλιος λάμπει, θα βρεθεί σε λίγο στην αγκάλη

Εκείνου που εκράτησε πρώτη στην αγκαλιά της

και γάλα τον βυζάξανε τα στήθη τα δικά της.

"Μη μου χαλάτε τη χαρά, σ’ αυτό το πανηγύρι,

κι εγώ είμαι η μέλισσα κι Εκείνος είν’ η γύρη.

Πάσχα είναι το δεύτερο και πρέπει να χαρείτε,

μαζί σας θα ´μαι πάντοτε κι όταν δε θα μπορείτε

στον πόνο και στη συμφορά, στις θλίψεις, στους καημούς σας

αρκεί να με φωνάζετε καθώς τους βοηθούς σας.

Και ορατά κι αόρατα, εγώ θα παραστέκω

σε όλους όσους μ´ αγαπούν και σαν κερί θα στέκω 

στις νύχτες τις αδιάβατες", τους λέει και δακρύζει, 

τη νεκρική την κλίνη της πηγαίνει κι ευπρεπίζει.

Τότε νεφέλες έρχονται ουράνιες στο σπίτι

Κάθε νεφέλη μαθητής, μιας κι η νεφέλη, ήτοι

το Άγιο Πνεύμα, έφερε από της οικουμένης

τα πέρατα, τους προσφιλείς τής Κεχαριτωμένης

Απόστολους και κήρυκες και μαθητές Εκείνου

να ´ναι εκεί στο ξόδι της και πλάι της να μείνουν.

Ο άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης

ο άγιος Ιερόθεος, Τιμόθεος, μαζί της.

Όλοι μαζί την προσκυνούν κι όλοι μαζί ρωτούνε

"Γιατί μας φέρνει ο Χριστός; Πώς τα βουνά σκιρτούνε;

Σαν τι μεγάλο γίνεται και σείεται η πλάση;

Δεν ξέρει το χειλάκι μας, να κλάψει, να γελάσει;"

"Για τη χαρά σάς έφερε" λέει η Παναγία

"Είναι η χαρά του γάμου μου κι ειναι στιγμή αγία.

Είναι η ωραιότερη ημέρα της ζωής μου,

ημέρα της κοιμήσεως και της μετάστασής μου"

Ανοίγουν τότε οι κρουνοί των τρυφερών ματιών τους,

ποτάμια αναβλύζουνε στα όρη των καρδιών τους.

Κλαίνε απαρηγόρητοι, μα βλέπουν τη χαρά της

και λίγο λίγο χαίρονται που ήρθε η σειρά της.

Κι έτσι τη συμμερίζονται, και τη δική τους λύπη

στην άκρη την αφήνουνε κι ας ξέρουν πως θα λείπει

σε λίγο η Πανάχραντη από τη συντροφιά τους

που ήτανε το κάλλος τους κι ήταν η ομορφιά τους.

Τον εαυτό τους λησμονούν, παινέματα αρχίζουν,

επεφημίες ψέλνουνε και δόξες της χαρίζουν:

"Ήσουν εσύ το καύχημα και η παρηγοριά μας!

Εσύ την πίκρα γλύκανες, μέρευες τα άγριά μας!

Δώσε τα χαιρετίσματα στον Γιο σου και Θεό μας,

πήγαινε την αγάπη μας ατόφια στον Χριστό μας!

Όλοι μας σε ζηλεύουμε και στη δική σου θέση

θα θέλαμε να ήμασταν η νύχτα πριν να πέσει.

Πώς να χωρέσει η καρδιά όλον τον έρωτά  μας;

Ν’ αντέξει τέτοιο χωρισμό δεν  ημπορεί η χαρά μας."

"Εγώ Χριστό δε γνώρισα" λέει ο μέγας Παύλος

"με σώμα όταν ήτανε, εγώ ήμουνα Σαύλος.

Μου λείπει περισσότερο απ' όσους Τον γνωρίσαν

κι ήσουνα εσύ η μάνα μου σαν μάνα του που ήσαν.

Άχραντη δεν τον πρόλαβα, τον Γιο σου δεν τον είδα.

Μα πήγαινε Κυρία μου. Μέσα απ' την καταιγίδα

αυτής της πρόσκαιρης ζωής κι εγώ ποθώ να φύγω

στ' απάνεμο λιμάνι Του ποθώ να καταφύγω.

Μα η ώρα μου δεν έφτασε, γι' αυτό πανηγυρίζω

στην ώρα σου, Κυρία μου, γιορτάζω κι ας δακρύζω."

Και ανεβαίνει η Παναγιά στη νεκρική της κλίνη,

σταυρώνει τα χεράκια της, την κεφαλή της κλίνει

κι αφού τους πάντες χαιρετά κι ορίζοντες βλογάει,

το Σπλάχνο της παρακαλεί όλους να τους φυλάει.

Να δίνει ειρήνη και χαρά, αγάπη μες στην πλάση

και να φρουρεί τον κόσμο Του ωσότου να γεράσει. 

Ανοίγουν τότε ουρανοί κι αγγέλοι προχωρούνε,

ξοπίσω τους οι δίκαιοι όλοι ακολουθούνε.

Η γη της Ιερουσαλήμ απ' άκρη σ' άκρη τώρα

με παρουσίες τ’ ουρανού γεμίζει. Είναι ώρα.

Έφτασε ο Μονογενής Υιός της και Θεός της

όπως της υποσχέθηκε με τον αρχάγγελό της.

Φτάνει μ' αγίους, μάρτυρες και τους καλούς γονείς της,

στα Θεϊκά χεράκια Του κρατάει την ψυχή της.

Την αγκαλιάζει στοργικά, μ' αγάπη που δε φτάνει

ο νους ανθρώπου να σκεφτεί γιατί δεν τον προφτάνει. 

Άφωνοι οι Απόστολοι κι οι παρευρισκομένοι

δοξολογούνε και θρηνούν στο σκήνωμα που μένει

δίχως πνοή στην κλίνη του. Αρχίζουν ξεσυνέρια

στον άλλον ποιος τη θέση του, μ' άφατη αγάπη πλέρια

θα δώσει για να πορευθεί πρώτος από τους άλλους.

Ο Πέτρος και ο Παύλος τους, πρώτοι απ' τους μεγάλους,

διαφωνούνε σαν παιδιά, μα ο Παύλος τότε πείθει

τον Πέτρο να προπορευθεί κι έτσι, Χριστού τα ήθη

που κουβαλούν κι οι δυο τους, τον Πέτρο οδηγούνε

να υπακούσει ταπεινά κι αρχίζουν περπατούνε

στον κήπο της Γεθσημανή και μέσα στην κοιλάδα

του Ιωσαφάτ που λέγεται, έφθασε η ομάδα

με σκήνωμα που έφερε πανάγιο στους ώμους.

Οι ύμνοι τους συμπλέκονται διασχίζοντας τους δρόμους

με των αγγέλων τις φωνές. Μα ξάφνου Ιουδαίους

πάνω στο δρόμο απαντούν που 'ταν απ' τους χυδαίους

εκείνους που δε σέβονται τα ιερά και όσια.

Μόλις, αυτοί μαθαίνουνε πως κάτω από τα κρόσσια

της κλίνης, κείτεται νεκρή η του Χριστού Μητέρα,

εκείνου που τον σταύρωσαν οι ίδιοι μία μέρα

ορμούνε προς το λείψανο, πάνε ν' απλώσουν χέρι

μα τους τυφλώνει ο Θεός, το πόδι τους, τα μέρη

όπου πατά, δεν τα θωρεί κι ο ένας που αγγίζει

το σκήνωμα, ο Κύριος, τα χέρια τ’ αφοπλίζει

κι από τη ρίζα κόβονται. Τρομάζουν οι καημένοι

μετανοοούνε και θρηνούν ευθύς οι πλανεμένοι.

Δεν τους αφήνει ο Χριστός κι η Μάνα να αποκάνουν,

τα μάτια θεραπεύονται, μα και τα χέρια γειάνουν.

Τρέχουν στην Ιερουσαλήμ κι απανταχού φωνάζουν,

ομολογούνε τον Χριστό και κλαίνε και σπαράζουν.

Πόσοι δε συγκινήθηκαν και πόσοι δεν πιστέψαν,

πλήθη μεγάλα τρέχξανε, το ξόδι συνοδέψαν.

Έτσι η Παναγία μας τα θαύματα αρχίζει

από την ώρα της θανής και σ' όλους τα χαρίζει

ωσότου να 'ρθει η στιγμή Δευτέρας Παρουσίας 

εκεί πάνω απ' το μνήμα της. Ο λόγος της ουσίας 

είναι πως από κει θ' αναστηθεί και από κει θ' ανέβει

τρεις μόνο μέρες ύστερα, ωσότου να κατέβει

στο πλάι του Μοναχογιού ωσάν μεσίτριά μας.

Τότε για ύστατη φορά, στα αμαρτήματά μας

θα υψώσει ικετευτικά τα χέρια της στον Γιο της

να σπλαχνιστεί τα πάθη μας θα πει εις τον Θεό της.

 Ο τάφος ήταν λαξευτός, την βάλαν  και τον κλείσαν

Τρεις μέρες οι Απόστολοι στιγμή δεν τον αφήσαν

κι ύστερα πήγαν σπίτι της να φαν λίγο ψωμάκι.

Εκεί λοιπόν που έτρωγαν, αφήνουν σε πιατάκι

και τη μερίδα του Χριστού όπως το συνηθίζαν.

Στο τέλος την μερίδα Του υψώνοντας ψελλίζαν:

"Αγία μας Τριάδα μας, μέγα το όνομά Σου

και Ιησού βοήθα μας με όλη την καρδιά Σου".

Μοιράζονταν τον άρτο Του όλοι για ευλογία 

κι όπως το κάνουν σήμερα την ώρα την αγία

μετά την πρώτη φράση τους και πριν να πουν την άλλη,

η Θεοτόκος σώματι έρχεται η μεγάλη:

"Χαίρετε" λέει "μαθητές κι Απόστολοι του Γιου μου!

Με σώμα με ανέστησε η Χάρις του Θεού μου!

Θα 'μαι μαζί σας πάντοτε έως της συντελείας

να ευλογώ της  άκτιστης τα τέκνα Εκκλησιάς"!

Απ' τη χαρά τους τα 'χασαν οι έντεκα Αποστόλοι

κι αντί "Χριστέ βοήθα μας", φώναξαν μαζί όλοι

"Βόηθα Υπεραγία μας, βόηθα μας Θεοτόκε"

κι η ύψωσίς της έμεινε έτσι και από τότε

να τη μοιράζουν σ' εκκλησιές και μες στα μοναστήρια.

Πάλι ο απόστολος Θωμάς, -ω, πράγματα μυστήρια-

έλειπε απ’ τους δώδεκα κι ήρθε με μια νεφέλη

μετά τρεις μέρες και αυτόν τον έφεραν αγγέλοι.

Δεν πρόλαβε την Παναγιά, τα νέα της μαθαίνει,

θέλει τον τάφο της να δει κι όταν πια μέσα μπαίνει

το Θεοδόχον σκήνωμα είδε καλά πως λείπει.

Όλοι το καταχαίρονται, η απιστία εκλείπει

αφότου βεβαιώνονται για την Ανάστασή της,

για την Ανάληψη αυτής και την Μετάστασή της.

Περνούνε χρόνοι και καιροί ωσότου η αγία

Ελένη στη Γεθσημανή κτίζει μιαν εκκλησία 

κι ύστερα ο Μαυρίκιος, τον έκτο τον αιώνα,

θα βρει όλα τα σπάργανα, τη ζώνη, τον χιτώνα

και θα τα πάει στον ναό της Παναγιάς Βλαχέρνας

εκεί που το αγίασμα απ' την καρδιά μιας στέρνας 

πηγάζει ιαματικό. Νέα Γεθσημανή της

βρίσκει η Παναγία μας, στην Πόλη της στοργής της.

 

β.ν

Tuesday, April 9, 2024

Σταυροπροσκυνήσεως

Σταυροπροσκυνήσεως σήμερα στον άη Νικόλα τον Ορφανό κι ένας σταυρός πνιγμένος στην οδύνη και στα ανοιξιάτικα άνθη…
Η Λειτουργία τελειώνει, οι ψάλτες ψέλνουν το «Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον» και μια μικρομάνα βαστά στο μάρσιπο που φορά το δυο μηνών βρέφος της. 
Το βρέφος πανευτυχές χτυπά παλαμάκια ακούγοντας το ελπιδοφόρο μέλος, αλλά το τέλος του τού προκαλεί δυσφορία και αρχίζει τη γκρίνια. 
Η μανούλα το πλησιάζει στην εικόνα του άη Νικόλα και το μωρό ενώ στην αρχή χαϊδεύει την εικόνα και γελάει, μετά από λίγο ξεκινά να τη βαράει όλο και πιο δυνατά ωσάν να ξυλοφορτώνει τον άγιο. 
Η μανούλα του δεν το απομακρύνει. 
Βαθιά μέσα της ξέρει πως μια μυστική συνομιλία ή κάποιο ιερό παιχνίδι εκτυλίσσεται εκείνη την ώρα. 
Δεν τους χωρίζει μέχρι να ησυχάσει και πάλι το χιλιοτρισέγγονο του αγίου…
Βοήθειά μας ο Σταυρός, χρόνια πολλά σε όλους και με το καλό να φτάσουμε στην Ανάσταση.

Άνοιξη

Αλάτι χοντρό, αλάτι ψιλό, ξινό, κουκουνάρι, πιπέρια ανάμεικτα.
Ξηροκαρπάδικο, σούπερ μάρκετ, Επταπυργίου, 
δρόμος, γειτονιά, ουρανός.
Αλάτι χοντρό, αλάτι ψιλό, κουκουνάρι, 
αεράκι απαλό, ήλιος χαϊδευτής, άνοιξη.
Πιπέρια ανάμεικτα, σκέτο πουκαμισάκι κι ένα φουλάρι,
η γειτονιά είναι πιο όμορφη την άνοιξη.
Αλάτι χοντρό, αλάτι ψιλό, 
κι οι πωλητές στα μαγαζιά είναι πιο όμορφοι την άνοιξη.
Κουκουνάρι, αλάτι χοντρό, αλάτι ψυλό, 
ακόμα κι ο Θεός που έπλασε την ομορφιά
είναι ομορφοτερος την άνοιξη.